Obszary leśne RDLP są elementem krajobrazu pojezierzy: Iławsko – Ostródzkiego, Olsztyńskiego, Mrągowskiego. Przeważający udział lasów państwowych w środkowej i północnej części RDLP, ze zwartymi kompleksami Puszczy Piskiej, Lasów Taborskich i Lasów Napiwodzko – Ramuckich, stanowi kontrast dla obszarów leśnych południowej części RDLP, gdzie jest duża fragmentacja lasu i znaczny udział prywatnej formy własności.
 
Większość drzewostanów objęta jest następującymi formami ochrony :


1.Rezerwaty przyrody – 65 szt. o pow. 11 346 ha      

2. Parki krajobrazowe – 5 szt. na pow. 51 044 ha
 
3. Pozostałe formy ochrony przyrody :

•       50 obszarów chronionego krajobrazu na pow. 322 097 ha,

•       1 stanowisko dokumentacyjne o pow. 518 ha,

•       65 użytków ekologicznych o pow. 1 229 ha,

•        5 zespołów przyrodniczo-krajobrazowych o pow. 12 536 ha,

•       940 pomników przyrody  (w tym:  749 pojedynczych drzew, 126 grup drzew, 11 alej, 42 głazy narzutowe i 12 powierzchniowych pomników przyrody),
 
•       obszary NATURA 2000 :  Dyrektywa Ptasia
                                           Dyrektywa Siedliskowa


Ponad 20 tys. ha najstarszych drzewostanów objętych jest ochroną jako 558 miejsc istniejących gniazd ptaków chronionych, w tym m.in. :
-          334 stanowisk orlika krzykliwego,

-          63 bociana czarnego,

-          99 bielika,

-          17 kani czarnej,

-          16 kani rudej,

-          20 rybołowa,

-           2 puchacza,

-          5 cietrzewia,



Z dziko żyjących leśnych ssaków polskich można tu spotkać większość gatunków kopytnych i drapieżnych, w tym wilka i rysia. Występuje tu też większość krajowych gatunków  mchów, porostów, grzybów i roślin naczyniowych, w tym objętych ochroną gatunkową.

 

Na najpiękniejszych przyrodniczo terenach powołano 5 parków krajobrazowych:

- Mazurski Park Krajobrazowy,

- Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich,

- Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego,

- Welski Park Krajobrazowy,

- Górznieńsko – Lidzbarski Park Krajobrazowy.